‘విష్ణు భక్తి లేని విద్వాంసుని కంటె, హరి కీర్తనము చేయు నతడే కులజుండు!/ శ్వపచుండైననేమి? ఏ వర్ణంబైన నేమి? ద్విజునికంటె నతడే కులజుండు!’ అని పదమూడు పధ్నాలుగు శతాబ్దాల్లోనే పాడిన ‘వచన’ కవి శ్రీమాన్ శ్రీకాంత శ్రీకృష్ణమాచార్యులు. ఈయనే్న సామాన్య జనం ‘కృష్ణమయ్య’గా పిల్చుకునేవారు. ఆనాటి వైష్ణవ కూటం కృష్ణమయ్యను సాక్షాత్తూ ఏకాదశావతారుడిగా పరిగణించి, పూజించిందట.

‘పరివాదాస్పద వాదమోద మదిరా పానంబుచే మత్తులై/ హరిమేలంచు, హరుండు మేలనుచు నాహా కొందరీ పొందెరుం/ గరు కైలాస నగంబునందు మునులేకత్వంబు భావించి రా/ మురవైరిం బురవైరి బావుట మహా మోహంబు ద్రోహంబగున్’

తిక్కనగారి తాతగారు - ‘సార కవితాభిరాముడ’నీ, ‘సాహిత్య విద్యాపారీణు’డనీ అనిపించుకున్న - భాస్కరమంత్రి. ‘మంత్రి భాస్కరు, మత్పితామహుని దలచియైన, మన్ననమెయి లోకమాదరించు’నని కవిబ్రహ్మ స్వయానా చెప్పడాన్నిబట్టి ఆయన పెద్దకవే అయి వుండాలనిపించడం సహజం. అంతటి వాడి స్థాయికి తగినట్లుగా ఆయన ఏదయినా గొప్ప కావ్యం రాసి వుంటే - కనీసం అనువదించి ఉంటే - నిజంగానే శోభించేది. కానీ మంత్రి భాస్కరుడు అలాంటిదే చేసినట్లు లేడు.

సంస్కృతంలో అష్టాదశ (అంటే 18) పురాణాలనూ కృష్ణద్వైపాయనుడనే వేదవ్యాసుడే రాశాడట. ఆ వ్యాసుడే సకల పురాణాల సారంగా సృజించిన పంచమ వేదం భారతాన్ని ఆరింట అయిదువంతులు అనువదించిన మహాకవి తిక్కన. ఆయన శిష్యుల్లో ప్రముఖులు ఇద్దరు. కేతన గురించి మనం ఇంతకు ముందు అనుకున్నాం. తిక్కన శిష్యుల్లో అద్వితీయుడయిన మారన గురించి ఇప్పుడు తలచుకుందాం. మారన తండ్రి పేరు, గురువు పేరు ఒక్కటే - తిక్కన!