కాలాతీత వ్యక్తులు- పి. శ్రీదేవి

కల్యాణినా? ఇందిరనా?
సాహిత్యాన్ని"aesthatic exploration world' అనుకుంటే Exploration of Forces అని కూడ అనుకుంటే "Transforming a mild society into an active and emotional one' అనీ. అట్లాగే "giving courage to the weat' అని కూఢా చెప్పుకుంటే- ఆ లక్షణాలన్నీ ఉన్న గొప్ప నవల కాలాతీత వ్యక్తులు.
చాలా కాలంగా, మనం గొప్ప నవలకు ప్రధాన లక్షణాలుగా చెప్పుకునే సంక్లిష్ట జీవితము. సజీవమైన పాత్రలూ, పాత్రల మధ్య సంఘర్షణా వగైరాల- కాలాన్ని దాటి మనం చాలాముందుకు వచ్చాము. ఇవాళ రచనను, బలమైన ఆయుధంగా చెప్పుకుంటున్నాము. గొప్ప రచన పాఠకుడికి ఒక తాత్త్విక దర్శనాన్ని అందించాలని కూడా చెప్పుకుంటున్నాము.
ఈ గొప్ప సుగుణాలన్నీ కలిగిన నవల కాలాతీత వ్యక్తులు. నవలలో ఇన్‌గ్రేడియంట్స్‌గా ఉన్న పై సుగుణాల్ని ఒక్కొక్కటే చర్చించుకుందాం!
ముందుగా కథ-అతి సాధారణమైనది! వైజాగ్‌లోనో, మరో పట్టణంలోనో, లేదా మీ, మా ఊళ్ళో ఎక్కడైనా జరిగే కథ! పెద్దగా మలుపులు లేవు! ఒక మరణం, ఒక దుఃఖం మినహాయిస్తే యిందులో గుండెల్ని పిండివేసే సంఘటనలు లేవు.
గొప్ప ప్రేమలు, గొప్ప త్యాగాలు వగైరా గిమ్మిక్కులు లేవు. స్థూలంగా చెప్పాలంటే- ఒక కల్యాణి, ఒక ఇందిర- ఒకానొక జీవితపు చౌరస్తాలో కొన్ని అనుభవాలు, కొందరు మనుషుల పరిచయాల మీదుగా - కాలం స్కేలుపై ఎలా నడిచివెళ్లేరు అనేదే! ఆ ఇద్దరి ప్రయాణపు విశేషాలే ఈ నవల. అయితే ఈ ప్రయాణం ఏ దిశకు అనే తాత్త్విక శోధనే ఈ నవల ప్రత్యేకత.
రెండో ఇన్‌గ్రేడియంట్ కాలం- పందొమ్మిది వందల నలభై, యాభైల మధ్యన జరిగిన కథే గానీ ఈ కథ నిరంతరము జరుగుతూంటుంది. కల్యాణి, ఇందిర ప్రోజన్సీ నిత్యం మనకు కనిపిస్తుంటారు. అయితే పోరాటాల ఇందిరల సంఖ్య- కొద్దికొద్దిగా పెరుగుతున్న పందొమ్మిది వందల తొంభైలనాడు ఈ నవలను మరోసారి గుర్తుచేసుకోవటం సమయోచితమైన పని.
మరో ఇన్‌గ్రేడియంట్ సమాజం రెండు ప్రపంచ యుద్ధాల తర్వాతి సమాజం- ఆర్థిక మాంద్యం, చదువుల మీద శ్రద్ధచూపుతున్న యువతరం, సినిమాలు, సంగీతాలు, బీచ్ షికార్లు అంటూ జీవితపు మొనాటనీ బ్రేక్ చెయ్యాలనే కొత్త సరదాలు, యువతీ యువకుల స్నేహాల్ని ఇంతింతలు కళ్లుచేసుకొని చూడడాలు, ఇంటా బయటా, ఆఫీసుల్లో స్ర్తిలు ఉక్కిరిబిక్కిరి అవుతున్న వైనం- గుర్తుపట్టారా! మన సమాజమే! పరిణామాల్ని, వేగాల్ని ఇంకా వంటబట్టించుకోని తొలినాటి మన సమాజం.
మరో ఇన్‌గ్రేడెంట్ పాత్రలు
ఒక ప్రకాశం, ఒక కృష్ణమూర్తి, ఒక డాక్టరు చక్రవర్తి- కథానాయకులో మహానాయకులో అనడానికి వీలులేని మామూలు మనుషులు. ప్రకాశం పిరికితనానికి, అవకాశవాదానికి ఒక మెటాఫర్. కృష్ణమూర్తి కొద్దిగా లోవెలుగు వున్న పాత్రలు. సుఖవాదిగా జీవితాన్ని మొదలుపెట్టి వసుంధర, ఇందిర లాంటి గొప్ప వ్యక్తుల సాన్నిహిత్యంలో క్రమంగా ట్రాన్స్‌ఫార్మ్ అవటం మొదలుపెట్టిన వ్యక్తి. డాక్టరు చక్రవర్తి. సులోచనారాణి నవలల్లోని నాయకుడికి ప్రోటో టైపు.
ఇక కాన్వాసంతా నిండిన ఇద్దరు స్ర్తిమూర్తులు కల్యాణి, ఇందిరలు గురించి ముందే చెప్పుకున్నాము. చివరగా చెప్పుకోవాల్సిన ముఖ్యమైన వ్యక్తి ఇందిర తండ్రి ఆనందరావు. ఆదర్శవాదంలోంచి వ్యక్తివాదంలోకి ప్రయాణిస్తున్న 1950ల నాటి తెలుగు సమాజానికి ప్రతీక ఈ పాత్ర. ఇవాళ మార్కెట్ ఎకానమీ రోజుల్లో- దేశమంతా ఈ ఆనందరావు క్లోనింగ్ సంగతి కుప్పలుకుప్పలుగా పెరుగుతుంది.
- సశేషం